Zamek Lipowiec. Podpisanie umowy na dofinansowanie z Funduszy Europejskich

Dzięki Funduszom Europejskim Zamek Lipowiec zyska nowe oblicze. Powstaną tu m.in. nowe przestrzenie wystawiennicze oraz zostaną przeprowadzone niezbędne prace restauratorskie. Umowę na dofinansowanie inwestycji podpisali Iwona Gibas z Zarządu Województwa Małopolskiego oraz Marek Bębenek, dyrektor Muzeum Małopolski Zachodniej. Wartość zadania to 35 mln zł, a dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027 wynosi ponad 25 mln zł. 

Zamek Lipowiec jest prawdziwym skarbem i perłą naszego Muzeum Małopolski Zachodniej. To wspaniały, historyczny obiekt, w równie wyjątkowym i malowniczym otoczeniu. Gratuluję panu dyrektorowi Markowi Bębenkowi oraz pracownikom Muzeum Małopolski Zachodniej. Wykonaliście Państwo doskonałą pracę. Dzięki Waszemu zaangażowaniu realizowana będzie bardzo poważna i na pewno też przełomowa dla tego szczególnego miejsca inwestycja, z bardzo wysokim unijnym dofinansowaniem. Całkowita wartość zadania to blisko 35 milionów złotych, z czego dofinansowanie z Funduszy Europejskich wynosi ponad 25 milionów złotych. Przewidywany termin zakończenia prac to koniec września 2028 roku. Dzięki realizacji tej nietuzinkowej inwestycji, dzięki przyznanym środkom z Funduszy Europejskich, ta historyczna warownia i całe to niezwykłe miejsce, zyska nowe oblicze i stanie się kluczem do kolejnych wielkich historii 

Renowacja i nowe funkcje zamku

Prace obejmą remont konserwatorski i niewielką przebudowę wraz zagospodarowaniem terenu Zamku Lipowiec. Zostaną również rozbudowane wewnętrzne instalacje: elektryczna, sanitarna i grzewcza. W ramach zadania przewiduje się także remont i modernizację mostka, łączącego podzamcze z zamkiem górnym.

Zakres robót obejmuje prace konserwatorskie naprawcze i zabezpieczające przy ścianach, posadzkach pomieszczeń, przy murach zamku górnego i murach obronnych, wymianę warstw tarasowych i drewnianego dachu. Powstaną też nowe utwardzone przestrzenie wokół warowni.

W ramach projektu zadaszenie zyska jedno z najcenniejszych wnętrz zamku Lipowiec - kaplica zamkowa wraz z główną klatką schodową. Planowane jest skuteczne odprowadzenie wód opadowych poza obręb murów, przez naprawę i wydłużenie rzygaczy. Dzięki temu możliwe będzie pozostawienie przestrzeni drugiego piętra, jako trwałej ruiny. Zamek zyska okna i posadzki, w związku z planowaną funkcją ekspozycyjną w niektórych pomieszczeniach. 

Prace budowlane będą realizowane zgodnie z założeniem o jak największym możliwie ponownym wykorzystaniu substancji zabytkowej, która zgodnie z dokumentacją ma zostać zdemontowana, wyczyszczona i wykorzystywana ponownie.

W części ekspozycyjnej pierwszego piętra przewiduje się wykonanie systemu wentylacji z podgrzewaniem powietrza. Przy jednoczesnym zastosowaniu osuszaczy i nawilżaczy pomoże to ustabilizować klimat pomieszczeń, w których na stałe znajdować się będą eksponaty muzealne. Powstanie też odpowiednie oświetlenie i alarm części ekspozycyjnej i magazynowej.

Rekonstrukcja przeprawy wewnątrz warowni

Inwestycja obejmuje rekonstrukcję istniejącego pomostu, prowadzącego z podzamcza do bramy głównej Zamku Lipowiec. Obecna konstrukcja drewniana mostu zostanie zastąpiona stalową, ale obudowaną drewnem aby zachować istniejący układ i kolor. Natomiast betonowe podpory będą obudowane kamieniem wapiennym, a na słupkach balustrady północnej zostanie zamontowane boczne oświetlenie przypodłogowe.

W trosce o zwiedzających z niepełnosprawnościami i bezpieczeństwo obiektu

W bezpośrednim otoczeniu zamku planuje się m.in. budowę stojaków na rowery i makietę Zamku Lipowiec dla osób niedowidzących - jako odlew mosiężny wg skaningu zamku. Na makiecie zostanie umieszczona również informacja o zamku w języku Braille'a. Natomiast pomiędzy zamkiem a murem otokowym (międzymurze) powstanie ścieżka edukacyjna ze stanowiskami roślinności ekspozycyjnej. Planowane jest powstanie małej architektury wraz ze stalowymi schodami zewnętrznymi. Zmodernizowana zostanie również nawierzchnia dziedzińca oraz zostanie obniżony teren podzamcza, we fragmencie od strony południowo zachodniej, o 1 metr w celu pokazania istniejącego historycznego muru obronnego. Dla obiektu zaprojektowano także urządzenia przeciwpożarowe oraz instalacje służące bezpieczeństwu pożarowemu.

Całkowita wartość zadania to blisko 35 mln zł, z czego dofinansowanie z Funduszy Europejskich wynosi ponad 25,5 mln zł. Przewidywany termin zakończenia prac do koniec września 2028 roku.

Projekt został wybrany do dofinansowania w ramach Priorytetu 5 Fundusze Europejskie wspierające infrastrukturę społeczną, Działanie 5.17 typ projektu A: Infrastruktura regionalnych instytucji kultury.